01

Cha ta đã qua đời.

Ta và ca ca thậm chí không dám ăn nhiều cơm.

Vì các cô, các thím trong làng, mỗi lần nhìn thấy chúng ta đều nhắc nhở: “Phải nghe lời mẹ kế của các con, nếu không bà ấy sẽ bán các con, hoặc bỏ các con mà đi lấy chồng khác, các con sẽ phải làm sao đây!”

Ca ca ta 10 tuổi, ta 8 tuổi, mẹ kế sau khi lấy cha ta, sinh được một đệ đệ, bây giờ 6 tuổi.

Ta ăn được một nửa, đặt đũa xuống, cẩn thận nhìn mẹ kế: “Mẹ ơi, con đi lên núi ch//ặt củi.”

Ca ca cũng đặt bát đũa xuống: “Con đi cuốc đất.”

Chỉ có đệ đệ không hề hay biết gì, đang gặm chiếc bánh mì.

Nó ăn nhiều thật đấy, ta rất sợ nó ăn quá nhiều, mùa đông chúng ta sẽ không còn lương thực, mẹ kế sẽ bán chúng ta, hoặc bỏ chúng ta mà đi.

Lúc đó ba đứa trẻ chúng ta chỉ có thể đi làm ăn mày.

Thôi vậy, bữa sau ta sẽ ăn ít đi, để dành lương thực cho gia đình.

02

Mẹ kế ngớ ra một lúc, đôi mắt lướt qua chúng ta: “Các ngươi muốn chet à! Dám lãng phí lương thực, da các ngươi ngứa rồi, muốn bị đ//ánh đúng không!”

Nói xong, bà ấy thô bạo lấy bát của ta và ca ca, chia cơm thô trong thùng cơm vào bát chúng ta.

Ta nhìn bà ấy cạo đi cạo lại thùng gỗ, nhưng không cạo được thêm bao nhiêu lương thực.

Nhà ta ít đất, chỉ trồng trọt không đủ cho cả nhà ăn, khi cha còn sống, ông là thợ xây trong làng, nhà nào xây nhà, đào giếng, ông đều giúp, người ta sẽ cho ít lương thực làm thù lao.

Khi không bận, cha còn mang cung tên lên núi săn b//ắn, con mồi có thể bán lấy tiền.

Đôi khi săn được con mồi cũng có thể cải thiện bữa ăn cho chúng ta.

Khi cha còn sống, nhà chúng ta là nhà sống tốt nhất trong làng.

Mẹ kế dịu dàng, đảm đang, quần áo của chúng ta luôn sạch sẽ, ca ca cũng có tiền đi học.

03

Cha vừa mất, vì phải lo việc ch//ôn c//ất ông, mua quan tài, mời đạo sĩ làm lễ, ca ca đi học đến khai giảng mùa thu đã đóng một khoản tiền, nhà ta vốn đã nghèo lại càng thêm khó khăn.

Ta cẩn thận nhìn mẹ kế một cái, cúi đầu ăn tiếp.

Mẹ kế gắp một đũa rau dại vào bát ta.

Rau dại là ta dẫn em trai đi hái, hy vọng mẹ kế thấy ta có ích mà không bán ta đi.

Đột nhiên, ca ca nói: “Con không đi học nữa.”

04

Ta cảm thấy nặng nề trong lòng. Khi cha còn sống, ông chỉ muốn ca ca theo con đường khoa cử, không muốn giống như ông, chỉ biết trồng trọt.

Sau khi cha mất, dù ca ca không nói, nhưng nhà ta đến việc ăn uống còn không đủ, làm sao có thể có đủ tiền cho ca ca đi học được?

Nước mắt ta rơi vào bát cơm.

“Mày dám không đi học à, mẹ sẽ đánh gãy chân mày!” Mẹ kế nói với giọng á//c đ//ộc.

Sau khi cha qua đời, tính cách của mẹ kế thay đổi hoàn toàn. Bà trước đây là người dịu dàng, giờ đây trở nên đáng sợ hơn cả khi cha mắng mỏ.

Bà lại tiếp tục mắng chửi, mắng cha ta tàn nhẫn, mắng chúng ta là gánh nặng.

Chúng ta không dám nói gì, chỉ ăn cơm thật nhanh.

Ta mang theo gùi đi lên núi chặt củi.

Gặp bà lão Hoàng, bà đưa cho ta vài hạt lạc và hỏi: “Mẹ kế lại mắng các con à?”

Ta gật đầu.

Bà lão Hoàng “ôi” một tiếng, lẩm bẩm: “Quả nhiên mẹ kế không có ai tốt.”

Sau đó bà lão Hoàng nói nhỏ với ta: “Nhị nha, đừng cãi lại mẹ kế, bà ấy mắng thì cứ để bà ấy mắng.”

Ta đã nghe nhiều lần về việc mẹ kế không tốt.

05

Từ khi người mai mối bắt đầu nói chuyện với cha về mẹ kế, đến khi mẹ kế vào nhà, người trong làng đều chờ xem mẹ kế sẽ đối xử tệ với ta và ca ca như thế nào.

Nhưng khi cha còn sống, mẹ kế đối xử với chúng ta rất tốt.

Người lớn nói rằng vì cha khó tính, mẹ kế sợ bị cha đ//ánh.

Cha mất rồi, mẹ kế ngày nào cũng mắng chúng ta, người trong làng đều nghe thấy và nói, quả nhiên là như vậy.

Ánh mắt của mọi người nhìn ta và ca ca đầy sự thương hại.

Ta cẩn thận cho lạc vào túi nhỏ treo trên cổ, tiếp tục đi lên núi.

Mùa thu lá rụng nhiều, lá thông cũng rụng nhiều, đều đã vàng, mang về nhà có thể đốt lửa. Ta dùng liềm chặt một ít cành nhánh, lại nhặt một ít cành cây, buộc thành một gùi đầy ắp, lắc lư trở về nhà.

Ch//ặt củi và c//ắt cỏ là việc ta làm giỏi nhất, vì trước đây mẹ kế ra ngoài làm việc, bà thường bảo ta dẫn đệ đệ theo, chúng ta chơi bên cạnh, bà làm việc ở đó.

Bây giờ bà ấy đảm nhận công việc của cha, như làm đất, trồng trọt.

06

Khi ta về nhà, mẹ kế đang ngồi dưới mái hiên, xoa lưng.

Đệ đệ thấy ta thì vui vẻ chạy lại muốn ôm, ta nhanh chóng mang củi vào bếp.

Rửa tay xong, ta mới ôm đệ ấy.

Ca ca cũng cầm cuốc về, chân đầy bùn.

Ta lấy lạc bà lão Hoàng cho ra đếm, tổng cộng có sáu hạt.

Ta đưa cho mẹ kế: “Mẹ, con có lạc.”

Mẹ kế hiện lên vẻ hài lòng, nhận lấy và chia lạc thành ba phần, mỗi đứa trẻ một phần hai hạt.

Bà lặng lẽ ngồi bên cạnh, ánh sáng ngày càng tối.

Ta cảm thấy hơi cô đơn, chỉ có thể ôm chặt tiểu đệ.

Bà lão Hoàng lại hớt ha hớt hải chạy đến nhà chúng ta, trên mặt tràn đầy sự hưng phấn và phẫn nộ.

Bà nhìn về phía mẹ kế: “Này! Trưởng thôn nói, tối nay mọi người sẽ đi đến phòng thảo luận về phần đất mà cha các con để lại!”

Mẹ kế mặt tái đi.

07

Gác chuông là nơi mọi người bàn bạc những việc quan trọng của làng.

Lần trước bàn việc lớn, chính là cùng nhau xây cầu, nếu không xây cầu, chúng ta không thể ra khỏi làng.

Kết quả là cha ta chet.

Bây giờ cha đã chet một tháng, người trong làng đã nhòm ngó đến mảnh đất của cha! Chẳng mấy chốc, đại bá và tam thúc đều đến nhà ta.

Ca ca đổ nước vào nồi, ta nhóm lửa, ca bỏ vài củ khoai lang vào, đó là bữa tối của chúng ta.

Chúng ta nín thở lắng nghe họ nói chuyện.

Mẹ kế bắt đầu khóc, bà khóc rất nhỏ, nhưng ba chúng ta vẫn nghe thấy, tiểu đệ cũng hiếm khi không quấy phá.

Đại bá nói thẳng: “Em dâu, em cho chúng ta một lời chắc chắn, Trường Quý đã chet, em còn trẻ, nếu em tái giá, chúng ta cũng không trách em. Nếu em ở lại nuôi con, chúng ta dù chet cũng không để ai c//ướp đất của Trường Quý!”

08

Lời đại bá mang theo sự quyết liệt, chúng ta đều căng thẳng, sợ sẽ xảy ra đ//ánh nhau.

Năm ngoái làng mới phân lại đất một lần.

Là cha yêu cầu, vì đệ đệ là con trai, ba tuổi, nên được chia đất.

Đất trong làng được chia theo số lượng nam đinh trong nhà, bây giờ nhà chúng ta mất một người, làng muốn thu lại đất.

Ta nghe mẹ kế nói: “Em đi lấy ai đây? Cái người chet tiệt ấy không nghe lời em, nhất định phải đi sửa cầu, bây giờ để bốn mẹ con ở lại bị người ta ức hiếp, em chet cũng phải vào mộ nhà họ Chu, hỏi xem ông ấy có biết sai không!”

Nước mắt ca ca rơi trên cánh tay ta.

Ca ôm ta và nói: “Ta nhất định sẽ bảo vệ hai đứa!”

Mẹ kế vào bếp, nói với chúng ta: “Ăn khoai lang xong thì đi ngủ, Đại Lang, ngày mai con tự đi học.”

Mẹ kế lấy con d//ao cài vào lưng.

Bà ấy có vẻ muốn đi liều m//ạng với người ta.

09

Chúng ta đều trầm mặc.

Cuối cùng, đệ đệ ăn khoai lang xong ngủ, ca dẫn ta lén lút chạy đến gác chuông nghe tr//ộm họ nói chuyện.

Mẹ kế đang xõa tóc, gào khóc mắng chửi: “Ai dám lấy đất của nhà bà, hôm nay không phải bà đây chet thì là các người chet!”

Bà ấy lấy d//ao ra, chỉ vào mấy người đàn ông trong làng đang đứng quanh bà! Mấy người đàn ông lùi lại một chút.

Hình như họ hơi e dè con d//ao của bà.

Đại bá và tam thúc đứng sau mẹ kế, cũng đối đầu với họ.

Mọi người bắt đầu khuyên bà bình tĩnh.

Mẹ kế chửi: “Bình tĩnh! Làm sao mà bình tĩnh đây, ta một mình nuôi ba đứa con, lương thực trong nhà vốn dĩ không đủ ăn, nếu thu lại đất, bốn mẹ con ta sẽ chet đói! Trường Quý chet vì làng này! Bây giờ ông ấy vừa mới chet, các người đã dám ức hiếp mẹ con chúng ta! Các người không sợ bị báo ứng sao!”

Có người lẩm bẩm sao bà có thể mắng người như thế!

Mẹ kế chửi: “Ta không chỉ mắng, ta còn dám ch//ém người! Đừng nghĩ ta là phụ nữ mà dễ ức hiếp!”

Cuối cùng việc phân lại đất tạm thời bị gác lại.

Nửa tháng trôi qua, ca ca mỗi ngày về nhà càng muộn.

Trước đây, sau khi học xong, ca còn có thể về nhà giúp việc, bây giờ thường khi trời tối đen mới về nhà.

Hôm nay, khi ca ca vừa bước vào nhà, mẹ kế ngồi trên ghế, tay cầm một cây gậy tre: “Sao về muộn thế?”

Sắc mặt ca ca rõ ràng hoảng hốt.

10

“Con bị giữ lại sau giờ học.”

Mẹ kế nhìn chằm chằm vào ca.

Giữa hai người dường như có một luồng khí ngầm.

Mẹ kế không nói gì thêm.

Buổi tối, ta nói với ca ca: “Ca à, hôm nay muội và mẹ nghe bà Hoàng nói ca đang đi cùng mấy tên côn đồ ở trấn, nói ca đã học thói xấu rồi, ca đừng bao giờ đi cùng với họ nhé.”

Những tên côn đồ ở trấn là một đám người không học hành, ai cũng ghét họ, vì họ chỉ biết đánh bạc, không chịu làm việc, thường làm những việc tr//ộm c//ắp, người nhà họ cũng coi thường họ.

Bà Hoàng nói điều này, vừa có khinh bỉ, vừa có hứng thú, còn có chút sợ hãi, vì nếu bị côn đồ nhắm tới, ít nhất cũng không được yên ổn.

Họ là những kẻ liều lĩnh, và hơn nữa còn nhiều người, khi đ//ánh nhau, người thường không phải là đối thủ.

Ca quay lưng về phía ta rồi ngủ.

Ta cảm thấy hơi lo lắng.

Ngày hôm sau, ăn trưa xong, ta muốn dẫn đệ đệ đi c//ắt cỏ cho bò già.

Mẹ kế nói với ta: “Chút nữa chúng ta sẽ đi đón ca con tan học.”

Ta rất phấn khích, có thể lên trấn rồi! Tốc độ c//ắt cỏ của ta nhanh hơn nhiều.

Nhưng nghĩ đến việc ca ca hiện giờ đã học thói xấu, hơn nữa mẹ kế chắc chắn cũng không rảnh rỗi mà đi đón ca ca, ta lại toát mồ hôi lạnh.