Nửa đêm, tôi thức dậy đi vệ sinh, lại thấy Thẩm Chi Châu ngồi xổm trước máy giặt, vẻ mặt ngơ ngác ấn nút.

Hắn nhìn tôi, muốn nói lại thôi.

Tôi quay người về phòng, hắn khàn giọng gọi tôi, giọng nói mang theo sự tủi thân khó hiểu: “A Vân, quần áo của anh bẩn rồi, anh không có quần áo mặc.”

Tôi lắc đầu, tiến lên ấn nút giúp hắn, máy giặt bắt đầu cấp nước và hoạt động.

“Xin lỗi A Vân, đã giấu em nhiều năm như vậy, là lỗi của anh.”

Hắn cúi đầu thì thầm mở lời: “Nhưng em phải tin anh, anh chưa bao giờ nghĩ đến chuyện phá vỡ gia đình này.”

Tôi nhìn hắn hồi lâu, khẽ thở dài: “Chúng ta ly hôn đi.”

Hắn đột ngột ngẩng đầu, đáy mắt lóe lên tia sáng đục ngầu.

4.

Ngày hôm đó sau khi nói rõ ràng với Thẩm Chi Châu, cục tức trong lồng ngực tôi như được thông suốt không ít, cả người cũng từ mơ mơ màng màng trở nên tỉnh táo.

Tôi và Thẩm Chi Châu kém nhau năm tuổi, quen nhau qua mai mối.

Lúc đó hắn là sinh viên y mới tốt nghiệp, tôi là nhân viên bình thường của một công ty, nói là mai mối, thực ra cũng có một chút nền tảng tình cảm.

Tôi biết hắn từng có một mối tình ba năm khi còn học đại học, lúc tốt nghiệp bị bố mẹ nhà gái phản đối, đành phải chia tay.

Lúc đó hắn đã kể hết chuyện qua lại giữa hắn và Trần Uyển, nói rằng chuyện cũ không nên nhắc lại, nói rằng hắn sẽ hướng về phía trước, tôi cũng gật đầu, hai người cứ thế bước vào lễ đường hôn nhân.

Một cái chớp mắt, đã năm mươi năm.

Lúc Thẩm Chi Châu còn là bác sĩ thực tập, hầu như toàn bộ thời gian đều dành cho công việc, phải theo thầy hướng dẫn làm số liệu, phải vào phòng phẫu thuật làm trợ thủ, phải khám bệnh, phải trực đêm, mọi việc trong nhà đều đổ dồn lên một mình tôi.

Lúc đó lương của hắn rất ít, tôi cũng không dám nghỉ việc.

Ban ngày tôi đi làm, buổi tối còn phải chăm sóc mẹ hắn đang ốm và đứa con còn nhỏ.

Ngay cả những ngày tháng cuối đời của mẹ hắn, tôi cũng là người ở bên từng ngày từng ngày, nhìn bà nhắm mắt thanh thản.

Lúc đó hắn hoảng hốt chạy về từ phòng phẫu thuật, nắm chặt tay tôi mà run rẩy: “A Vân, A Vân, may mà có em.”

Sau đó hắn bắt đầu đạt được một chút thành tựu, cuộc sống cũng dễ dàng hơn trông thấy.

Tôi tưởng rằng cả đời này của chúng tôi sẽ khổ tận cam lai, cứ thế mà trôi qua, không ngờ đến năm tôi bảy mươi tuổi, Thẩm Chi Châu bảy mươi lăm tuổi, cuối cùng cũng không thể tiếp tục được nữa.

Trước khi nghỉ hưu, tôi là một kế toán, cả đời đã tính không biết bao nhiêu sổ sách, nhưng cuối cùng lại phải tính toán tài sản của tôi và Thẩm Chi Châu sau năm mươi năm chung sống.

Tôi chuyển đến một căn nhà nhỏ đứng tên mình, cũng để lại thỏa thuận ly hôn cho Thẩm Chi Châu.

Hắn cầm tờ giấy mỏng manh đó, nửa ngày không nói gì.

Tôi nói: “Không sao, luật pháp quy định có thời gian hòa giải ba mươi ngày, ông có thể suy nghĩ kỹ lại.”

Lúc dọn đồ, tôi đã vứt đi không ít đồ cũ.

Những thứ mấy chục năm không nỡ vứt đi, nhưng cũng không dùng đến, đến lúc thực sự đóng gói vứt đi, tôi lại thấy trong lòng nhẹ nhõm hẳn, đại khái đây chính là “Dọn dẹp đồ đạc.” nhỉ.

Sau khi nghe tin tôi đệ đơn ly hôn, con trai đã gửi cho tôi hàng chục tin nhắn thoại, tôi nghe vài đoạn, không có đoạn nào không trách móc tôi “Già mà không kính” “Tùy hứng làm bậy “: “Ích kỷ”, tôi trực tiếp nhấn bỏ qua.

Có lẽ là giận tôi, sau khi tôi chuyển đi, hắn ta không đến thăm tôi một ngày nào.

Năm bảy mươi tuổi, tôi đột nhiên có rất nhiều thời gian rảnh rỗi.

Sau khi nghỉ ngơi hai ngày, tôi đăng ký một đoàn du lịch, trước tiên đến Bắc Kinh xem Thiên An Môn, sau đó đi dọc theo tuyến đường về phía bắc, chơi đủ ba mươi ngày.

Khi không phải cân nhắc đến việc tiết kiệm tiền, tôi phát hiện ra rằng du lịch thực sự là một việc khiến cả thể chất và tinh thần đều vui vẻ.

Tôi chụp ảnh phong cảnh dọc đường, học theo những người trẻ tuổi, đăng ảnh chụp chung với Thiên An Môn lên mạng xã hội, trong thời gian ngắn đã nhận được vô số lượt thích, trong đó thậm chí còn có lượt thích của Thẩm Chi Châu.

Hắn còn bình luận cho tôi: “A Vân, chơi vui vẻ, chú ý an toàn.”

Có không ít bạn chung cũng thay tôi trả lời hắn, lời lẽ đều là sự ngưỡng mộ và khen ngợi sâu sắc về tình cảm của chúng tôi.

Hắn còn gửi cho tôi không ít tin nhắn riêng, có khi hỏi một món đồ nào đó trong nhà ở đâu, có khi là ảnh hắn tự nấu mì, cũng có khi gửi dự báo thời tiết, nhắc tôi mang theo ô và mặc thêm áo.

Tôi không trả lời một tin nào, trong lòng bình tĩnh, thậm chí không gợn lên một chút sóng nào.

Kết thúc chuyến đi trở về, tôi gặp một vị khách không mời mà đến.

5.

Khi Trần Uyển đến tìm tôi, tôi mới bàng hoàng phát hiện ra có điều gì đó không ổn.

Lúc đó Thẩm Chi Châu nói, tuần sau sẽ lại đi xa, nhưng đã hơn một tháng trôi qua, hắn vẫn chưa đi.

Vậy nên, là vì năm nay Thẩm Chi Châu thất hứa, Trần Uyển mới đuổi theo đến thành phố của chúng tôi?

Bà ta mỉm cười ngồi đối diện tôi, mặc một chiếc sườn xám chất lượng tuyệt hảo, khuôn mặt không còn trẻ trung, nhưng cử chỉ lại toát lên sự đoan trang đọng lại theo năm tháng.

So với bà ta, tôi thực sự giống như một bà lão quê mùa.

Người ta đều nói rằng thứ không có được khi còn trẻ sẽ khiến người ta day dứt cả đời, huống chi là người không có được khi còn trẻ, cho nên Thẩm Chi Châu coi bà ta là ánh trăng sáng cả đời cũng là điều dễ hiểu.

“Mục Vân phải không? Em nhỏ hơn Chi Châu, vậy cũng nhỏ hơn chị, chị nên gọi em một tiếng em gái.” Bàta mặt mày cong cong: “Rất xin lỗi, đã khiến em và Chi Châu xảy ra mâu thuẫn vì chị.”

Tôi không lên tiếng, bà ta vẫn cười dịu dàng, từ tốn nói:

“Em gái Mục Vân, thật ra em không cần phải bận tâm vì chuyện này. Chị và Chi Châu, chỉ là đi thực hiện một lời hẹn từ mấy chục năm trước thôi.”

“Em có thể không biết, năm đó chị và Chi Châu học đại học, đã từng thề ước sẽ cùng nhau đi khắp thế giới. Buổi họp lớp năm 98, khiến chúng ta nhận ra, chúng ta đã già rồi, nếu không đi ra ngoài đi dạo ngắm cảnh thì có lẽ sẽ không còn cơ hội nữa.”

“Nói ra cũng buồn cười, lời hẹn ước khi hai mươi tuổi, đến năm năm mươi tuổi mới bắt đầu thực hiện.”

Tôi cũng cong mắt cười: “Cho nên bà ngàn dặm xa xôi đến thành phố này, ngồi trước mặt tôi, chỉ để kể cho tôi nghe câu chuyện tình yêu của hai người?”

“Em gái Mục Vân, hôn nhân là hôn nhân, tình yêu là tình yêu, chị không tin em sống hơn nửa đời người, mà không phân biệt được điều này.

Có lẽ em sẽ không tin, nhưng chị và Chi Châu chưa bao giờ nghĩ đến chuyện làm tổn thương em.”

Giọng điệu của bà ta không nhanh không chậm, khóe mắt mỉm cười, nhưng tôi lại nhìn thấy trong nụ cười đó, sự khiêu khích ẩn hiện.

Vì vậy, tôi đứng dậy thanh toán tiền cà phê trên bàn, nhìn vào mắt bà ta nghiêm túc nói:

“Tôi không hiểu hôn nhân và tình yêu có thể tách rời hay không, nhưng tôi nghĩ bà hoặc Thẩm Chi Châu, hoàn toàn có thể nói cho tôi biết sớm hơn. Chỉ là một ông già đáng thương, nếu bà muốn, tôi sẽ nhường cho bà.”

“Cà phê này tôi chưa từng uống, cũng không quen uống, nhưng bà từ xa đến, tôi vẫn phải làm tròn bổn phận của chủ nhà.”

“Ngoài ra, làm bà chịu ấm ức rồi, đã làm người thứ ba không được nhìn thấy ánh sáng cả đời, từ tiểu tam sống đến lúc thành lão tam.”

Tôi lại cười: “Cũng không trách bà năm nay vội vàng chạy đến, nếu không đến, như bà nói, có lẽ sẽ không kịp nữa rồi.”

Sắc mặt bà ta đột nhiên thay đổi, tôi quay người rời đi.

Nhưng ở ngoài cửa quán cà phê, tôi nhìn thấy Thẩm Chi Châu mặt tái mét, hắn ta đưa tay kéo tôi: “A Vân, em…”

Tôi lùi lại một bước: “Đã ký chưa?”

Tay hắn ta buông thõng xuống vô lực, nhỏ giọng giải thích: “Chuyện không phải như em nghĩ, em… Thật sự muốn đi đến bước này sao? Chúng ta đã sống với nhau cả đời, chúng ta còn có…”

“Thẩm Chi Châu, đến bao giờ ông mới có thể có chút trách nhiệm đây?”

Tôi cười lạnh:

Tôi cười lạnh: “Hai mươi tuổi ông không có trách nhiệm, không dám vì tình yêu đích thực mà đấu tranh với bố mẹ của đối phương, năm mươi tuổi ông đã thành danh, cũng không dám đối mặt với hôn nhân và sự phản bội.”

“Bây giờ ông đã bảy mươi lăm tuổi rồi, vẫn không có can đảm dám làm dám chịu. Ông mãi mãi đều như vậy, trốn sau lưng phụ nữ, vừa cái này cũng muốn cái kia, nhưng trên đời này làm gì có chuyện tốt như vậy?”

Hắn ta đứng sững tại chỗ, trên nét mặt có chút hoảng hốt và bất lực.

6.

Cuối cùng Thẩm Chi Châu cũng ký vào đơn ly hôn.

Con trai tôi là Thẩm Dục không kìm được mà đến tìm tôi, ở đầu dây bên kia nó nổi trận lôi đình:

“Mẹ! Con thật sự không hiểu mẹ đang nghĩ gì nữa, tuổi đã cao rồi mà còn đòi ly hôn, cả đời gia đình nói bỏ là bỏ.”

“Còn cả chuyện phân chia tài sản kia nữa, ba con chiều mẹ quá rồi, mẹ tự xem đi có công bằng không? Phần lớn thu nhập trong nhà đều là ba con kiếm ra, mẹ dựa vào đâu mà lấy nhiều như vậy?”

Tôi bình tĩnh nói:

“Con đã hơn ba mươi tuổi rồi, đáng lẽ phải học được một từ gọi là tài sản chung của vợ chồng. Hơn nữa, con hãy nghĩ kĩ xem, trong hai mươi năm con chưa trưởng thành, rốt cuộc là ai đã nuôi sống gia đình này.”

“Ngoài ra, tôi tuy đã già, nhưng mới bảy mươi tuổi thôi, chẳng lẽ bảy mươi tuổi là phải xuống mồ sao?”

Hắn nghẹn bọn họng, lại cao giọng cãi cùn:

“Đúng, mẹ cũng có đóng góp cho gia đình này, nhưng những việc mẹ làm, nhiều nhất cũng chỉ là công việc của người giúp việc, chỉ cần có tiền thì ai cũng có thể làm, dựa vào đâu mà chia mất của ba con nhiều tiền như vậy?”

Tôi tức đến bật cười: “Thẩm Dục, Tôi đã sinh ra một miếng thịt xá xíu* à? Ba anh là người có lỗi, cho dù có phải tay trắng ra đi thì đó cũng là đáng đời ông ta.”

*Câu này thường được dùng trong ngữ cảnh hài hước hoặc khi một người cảm thấy bất lực, bực bội vì ai đó không đáng giá hoặc vô dụng, tương tự như việc so sánh ai đó với một miếng thịt không có giá trị, như xá xíu. Nó là cách biểu đạt cảm xúc thất vọng, đặc biệt là trong tình huống người nói mong đợi nhiều hơn từ người khác (ví dụ như con cái hoặc một người thân) nhưng lại nhận lại sự thất vọng.