1.

Bà nội sắp chết.

Bà nằm trên giường đã hai ngày không ăn không uống.

Nhưng bà vẫn không chịu nhắm mắt, không chịu trút hơi thở cuối cùng.

Trong nhà ra ra vào vào rất nhiều người, đều là họ hàng đến chịu tang.

Bọn họ đứng ở cửa hút thuốc, lớn tiếng bàn tán về việc bà nội chết khi nào, giọng điệu từ lúc đầu phấn khích chuyển sang chán ghét:

“Thật phục, nhà này bảo là tang hỷ, bảo tôi đến dính chút phúc khí. Tôi còn xin nghỉ phép ba ngày, thế mà đã qua hai ngày rồi.”

“Ai nói không phải đâu.”

“Đã đến rồi thì đợi thêm mấy ngày nữa. Lỡ bên này đi rồi, bên kia cũng trút hơi thở thì lại phiền phức.”

“Các người nói xem sao bà cụ cứ không chịu nhắm mắt, có phải có tâm nguyện gì chưa được không?”

“Ai mà biết được. Nếu thật sự vì lý do này thì con cái nhà này đúng là bất hiếu…”

Tiếng bàn tán không hề cố ý hạ giọng, rõ ràng là cố ý.

Bố tôi mặt mày khó coi ngồi xổm ở cửa, cúi đầu liên tục rít thuốc.

Cho đến khi hết cả một bao thuốc, ông như hạ quyết tâm gì đó, đi đến trước mặt bà nội:

“Mẹ, con hứa với mẹ còn không được sao?”

“Mẹ cứ yên tâm nhắm mắt đi, đừng để họ hàng xem trò cười nữa, được không?”

Khi bố tôi nói những lời này, đôi mắt đờ đẫn của bà nội lóe lên:

“Con… con trai.”

Bà gọi bố tôi:

“Đừng… đừng lừa mẹ.”

Quá lâu không nói, giọng bà nội như cái ống bễ, cách vài chữ lại phát ra tiếng thở hổn hển.

“Không lừa mẹ.”

Bố tôi nghiến răng, như muốn nói gì đó nhưng lại nuốt ngược vào:

“Cả đời đã sống như vậy rồi, không biết lúc sắp đi rồi lại làm trò gì nữa.”

Nói xong, như không kìm nén được cơn giận, ông đứng dậy bỏ đi.

Bà nội nằm trên giường, vẫn thở hổn hển.

Tôi cầm lấy bộ đồ liệm, sờ cánh tay gầy guộc chỉ còn xương của bà nội, nước mắt không kìm được nữa:

“Bà… bà ơi, cháu không muốn bà đi.”

Trong nhà này, ngoài bà nội, không một ai thích tôi.

Bà nội đi rồi, tôi sẽ trở thành đứa trẻ không ai cần.

Bà nội không nói gì, hai câu nói vừa rồi đã dùng hết sức lực của bà.

Bây giờ bà chỉ có thể nhìn tôi, thở dài trút hơi thở cuối cùng, nhắm mắt lại.

Bà nội mất rồi.

2.

“Bà nội mày mất rồi, mày ngẩn người ra đấy làm gì.”

Mẹ tôi từ bên ngoài đi vào, đẩy bà nội, sau khi xác nhận bà đã chết, giọng nói có chút vui mừng:

“Họ hàng bên ngoài đã đợi hai ngày rồi, đợi nữa thì kết thù mất.

“Nhanh mặc quần áo cho bà mày đi.

“Quan tài cũng đợi mấy ngày rồi.”

Tôi lau nước mắt, trong tiếng lải nhải của mẹ, tôi thay quần áo cho bà nội.

Bà nội rất gầy, nhưng trên người lại có rất nhiều vết sẹo.

Đó là những vết sẹo do hồi trẻ bị ông nội đánh.

Nhưng ngoài tôi ra, dường như không ai nhìn thấy.

Không ai thương bà nội.

“Mặc mỗi cái áo cũng chậm chạp.”

Mẹ tôi mất kiên nhẫn đẩy tôi ra: “Mày ra ngoài nói với bố mày một tiếng, bảo ông ấy đốt pháo, rồi hỏi xem tối nay chôn lúc mấy giờ.”

Theo phong tục ở đây, tang hỷ phải đốt pháo.

Nhưng mà.

“Tối nay chôn sao?”

Bây giờ đã hơn sáu giờ rồi, coi như không đặt linh cữu trong nhà, thì bên nhà tang lễ cũng chưa tan ca sao?

“Ừ! Quan tài của ông mày đào ra hai ngày rồi, chỉ đợi bà mày nhắm mắt thôi!”

Mẹ tôi liếc tôi một cái, như nghĩ ra điều gì, lạnh lùng quát tôi:

“Mày đừng có học theo bà mày, tuổi già rồi mà không biết bớt việc cho con cái.”

“Còn không muốn hợp táng.”

“Bây giờ hợp táng có bao phiền phức, bà mày có biết không?

“Điển hình là có phúc mà không hưởng.”

Tôi sốt ruột:

“Nhưng mà bà nội không muốn hợp táng, bà nội nói, sau khi hỏa táng thì rải tro đi cũng được——Bố cũng đã đồng ý rồi!”

“Bố mày nói thế để bà mày yên tâm nhắm mắt thôi.”

Nói xong, mẹ tôi đã thay quần áo cho bà nội xong.

Thấy tôi vẫn đứng im không nhúc nhích, mặt bà xị xuống:

“Sao thế? Mày cứng cánh rồi à? Lời tao nói không còn tác dụng nữa à?”

Trước đây, mỗi khi mẹ nói câu này, tức là tôi sắp bị đánh.

Nhưng bây giờ tôi không sợ bị đánh, tôi chỉ muốn hoàn thành tâm nguyện cuối cùng của bà nội:

“Con cầu xin mẹ! Mẹ biết mà, bà nội chỉ có một tâm nguyện này thôi.”

Tôi kéo tay áo bà, cẩn thận từng li từng tí mở miệng: “Mẹ, trước khi bà nội bị bệnh, bà đã đưa hết đồ trang sức cho mẹ rồi. Mẹ đã hứa với bà ấy rồi.”

“Nhỏ tiếng thôi!”

Mẹ tôi đột nhiên bịt miệng tôi, thò đầu ra xem không có ai chú ý mới thở phào nhẹ nhõm:

“Để dì mày biết được thì nhà này còn không lật tung lên! Mày có phải không muốn nhà này yên ổn không.”

“Hơn nữa, ai có thể khuyên được bố mày.

“Tao nói cho mày biết, đồ trang sức của bà mày là tiền học phí của mày, nếu mày muốn làm ầm lên thì cũng đừng đi học nữa.”

“Con tình nguyện không đi học nữa!”

Tôi cũng lớn tiếng: “Con không học nữa, con đi nhặt rác cũng có thể nuôi sống bản thân.”

“Thế còn em trai mày? Còn chị gái mày?”

Giọng mẹ tôi lạnh lùng: “Nhà mình không giống nhà dì mày, chắc chắn không nuôi nổi ba đứa. Nếu mày đã nghĩ kỹ rồi thì tự đi nói với bố mày đi.”

“Nói thì nói!”

Tôi nghiến răng, lần đầu tiên phản kháng: “Bố đã hứa với bà nội rồi, đã hứa thì phải làm.”

Với một bụng đầy tức giận, tôi tìm đến bố đang hút thuốc lá.

Thấy tôi, ông hiếm khi cười với tôi: “Sao con lại ra đây? Có phải bà nội con…”

“Bà nội con mất rồi.”

Nói bốn chữ này, giọng tôi không khỏi nghẹn ngào:

“Mẹ nói, hôm nay phải chôn bà nội và ông nội cùng nhau.”

“Nhưng trước khi bà nội nhắm mắt, bố, bố đã hứa rồi.

“Bố đã nói, bà nội không…”

Lời còn chưa dứt, bố tôi đã giơ tay tát tôi một cái thật mạnh.

3.

“Mẹ kiếp! Tao thấy mày cũng giống bà mày, học được mấy chữ là tưởng mình ghê gớm lắm.

Cái tát của bố tôi rất mạnh.

Tôi bị ù tai trong chốc lát.

Nhưng rất nhanh, tiếng mắng chửi của bố tôi như cách một lớp gì đó truyền vào tai tôi:

“Hai vợ chồng sống với nhau mấy chục năm rồi, sóng gió gì cũng vượt qua, bà ấy không muốn hợp táng với ông mày, còn muốn hợp táng với ai.”

“Tao thấy chính mày là đứa làm hư bà mày!

“Làm gì có cái lý nào như vậy! Biết trước mày là thứ hư hỏng như vậy, lúc trước không nên nghe lời bà mày nuôi mày khôn lớn.”

“Không…” Không phải như vậy.

Tôi muốn phản bác.

Nhưng vừa mở miệng, đầu óc tôi choáng váng:

“Bố đã hứa với bà nội, mẹ cũng đã hứa, bà nội đã đưa hết…”

Lại một cái tát nữa.

Lần này là mẹ tôi.

Bà tát tôi ngã xuống đất vẫn chưa dừng tay, cưỡi lên người tôi điên cuồng đánh đập:

“Tao đây là sinh ra đứa đòi nợ mà.”

“Từ nhỏ tính tình đã kỳ quái, bây giờ bà mày mất rồi, mày còn muốn làm loạn nữa sao?

“Mày muốn bà mày đến cuối cùng cũng không được yên ổn à!”

Tôi ôm đầu, co ro thành một cục.

Âm thanh xung quanh lúc to lúc nhỏ.

Đến khi tôi tỉnh táo lại, tôi đã quỳ trước giường bà nội.

Ngoài cửa, tiếng mẹ tôi vẫn chưa ngừng la hét.

Không phải nói tôi là đứa vong ơn bạc nghĩa thì cũng nói tôi là đứa đòi nợ bất hiếu.

Bên cạnh còn có tiếng phụ bọn họa của họ hàng:

“Để nó quỳ trước mặt bà nó mà tỉnh táo lại đi!”

“Con nít còn nhỏ, dạy dỗ dần dần là được.”

Tỉnh lại?

Tôi có thể tỉnh lại cái gì chứ?

Tôi ôm tay bà nội khóc đến đau đớn.

Không phải vì bị đánh mà không có ai bênh vực.

Mà là vì tôi biết, tôi không thể ngăn cản những người lớn đó:

“Bà ơi, bà ơi!”

Sao bà lại tin một đám lang sói trong nhà này chứ?

“Sao bà lại tin rằng tre xấu có thể cho ra măng tốt?”

4.

Vì chuyện này, khi bà nội hạ táng, tôi bị nhốt trong nhà.

Bóng đêm đen kịt, tôi nhìn những người đó đưa bà nội ra ngoài.

Trong ánh đèn nhấp nháy, tôi thấy mắt bà nội mở to khác thường.

Mắt bà nội, không phải đã nhắm rồi sao?

Tôi đáng lẽ phải sợ hãi.

Nhưng không hiểu sao, một niềm vui mừng bí ẩn dâng lên từ đáy lòng.

Tôi quỳ xuống, hướng về phía bà nội khấn nhỏ:

“Bà ơi, nếu trên đời này thực sự có ma, bà hãy về báo thù cho chính mình đi.”

Trăng treo cao trên bầu trời.

Bị những đám mây đen không biết từ đâu kéo đến che khuất.

Trong lời cầu nguyện, tôi chìm vào giấc ngủ.

5.

“Trời đánh! Tên chó chết nào gây bọn họa cho đàn gà nhà chúng ta thế này!”

Trời vừa tờ mờ sáng, tôi đã bị tiếng mắng chửi của mẹ đánh thức.

Quỳ cả một đêm, chân tôi tê cứng không chịu nổi.

Tôi chống tay đứng dậy, đi đến bên cửa sổ.

Mẹ tôi đang cầm mấy con gà trên tay, nhảy chân sáo ở cửa:

“Nhà nào không trông chừng chó, để nó phá hết đàn gà của tôi!

“Đáng chết ngàn lần! Cũng không nhìn một chút ta đây là cái gì sự tình!”

Hôm nay là ngày cuối cùng của đám tang, nhiều họ hàng đã đến giúp từ sớm.

Thấy mẹ tôi giơ chân, từng người một vây quanh hỏi thăm tình hình:

“Con gà này không phải vẫn khỏe mạnh sao? Sao lại bị tai họa thế này?”

“Tôi thấy là mua phải gà bệnh rồi!”

“Không phải tôi nói, bà cụ nhà bà là hỷ tang, dù có keo kiệt thế nào, cũng không thể lúc này lại mua gà bệnh về được.”

“Gà bệnh cái đầu bà!”

Mẹ tôi sốt ruột, giơ con gà chết cứng ngắc trên tay, mặt đỏ bừng:

“Các người nhìn cái chân này xem, toàn là gà ngon hạng nhất!

“Các người nhìn hai cái mắt trên cổ gà này! Chắc chắn là chó nhà ai cắn rồi.”

Mẹ tôi vừa nói vừa giơ con gà trên tay ra.

Mọi người xung quanh vây quanh xem một lúc, còn chưa bàn luận xong, tiếng mắng chửi của bố tôi cũng từ nhà sau truyền đến:

“Mẹ kiếp——nó——mẹ! Ai bỏ thuốc con chó Đại hắc nhà tao!”

Đại hắc là con chó bố tôi nuôi từ nhỏ.

Nói khó nghe một chút, tình cảm bố tôi dành cho con chó còn sâu đậm hơn đối với tôi nhiều.